Αιφνιδιασμός στο παρά 5΄ της κάλπης στους ΟΤΑ
Με ομόφωνη χθεσινή απόφασή της η ΚΕΔΕ ζητά να αναβληθεί για μετά τις εκλογές η συζήτηση του νομοσχεδίου του υπουργείου Εσωτερικών που εισηγείται καταργήσεις ΝΠΔΔ, δημοτικών κοινωφελών επιχειρήσεων και επιτροπών.
Σφοδρή κριτική επί της ουσίας του νομοθετήματος άσκησαν οι αντιπολιτευόμενοι δήμαρχοι και ηπιότερη οι κυβερνητικοί.
Αναβολή της συζήτησης του νομοσχεδίου του υπουργείου Εσωτερικών που φέρνει καταργήσεις νομικών προσώπων, δημοτικών κοινωφελών επιχειρήσεων και επιτροπών, ζητά ομόφωνα η ΚΕΔΕ. Η απόφαση ελήφθη σε χθεσινή συνεδρίαση του ανώτατου συλλογικού οργάνου των δημάρχων, παρουσία του αναπληρωτή υπουργού Εσωτερικών, κ. Θ. Λιβάνιου, ο οποίος άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να γίνει δεκτό το αίτημα της Ένωσης και να «παγώσει» το νομοσχέδιο μέχρι να διεξαχθούν οι αυτοδιοικητικές εκλογές.
«Εάν θεωρείτε ότι αυτή τη στιγμή το νομοσχέδιο δεν μπορεί να προχωρήσει, θα το εξετάσω σοβαρά», ήταν η χαρακτηριστική φράση του κ. Λιβάνιου, ο οποίος ωστόσο υπερασπίστηκε τη νομοθετική πρωτοβουλία δηλώνοντας «βαθύτατα πεπεισμένος ότι θα λειτουργήσει θετικά για την Αυτοδιοίκηση».
Το προωθούμενο νομοσχέδιο αναρτήθηκε προς διαβούλευση με στόχο να τεθεί προς ψήφιση στη Βουλή πριν από τις επικείμενες αυτοδιοικητικές εκλογές. Οπως έχει γράψει η «Εφ.Συν.», μεταξύ άλλων προβλέπει την κατάργηση περίπου 500 νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου των δήμων (ΝΠΔΔ), δημοτικών κοινωφελών επιχειρήσεων, των σχολικών επιτροπών, καθώς και των Οικονομικών Επιτροπών και των Επιτροπών Ποιότητας Ζωής των δήμων. Οι δύο τελευταίες ενοποιούνται στις δημοτικές επιτροπές.
Κριτική στο νομοσχέδιο (έντονη κυρίως από πλευράς αντιπολιτευόμενων δημάρχων -και όχι μόνο-, ηπιότερη από πλευράς προσκείμενων στη Ν.Δ. δημάρχων) ασκήθηκε πρώτα και κύρια σχετικά με τον προεκλογικό χρόνο στον οποίο αυτό δημοσιεύτηκε, χωρίς να έχει προηγηθεί συζήτηση με τα αυτοδιοικητικά στελέχη.
Χαρακτηριστική ήταν η τοποθέτηση του μέλους του Δ.Σ. της ΚΕΔΕ, αντιδημάρχου Βριλησσίων κ. Αλ. Μαυραγάνη, που καταλόγισε στην κυβέρνηση σκοπιμότητα αιφνιδιασμού, εξηγώντας ότι «ξέρει η κυβέρνηση ότι οι δήμαρχοι τρέχουν με τις εκλογές και δεν θα δώσουν την απαιτούμενη προσοχή» στο νομοσχέδιο που φέρνει σοβαρές αλλαγές.
Σχετικά με την κατάργηση των ΝΠΔΔ, δήμαρχοι έκαναν λόγο για μια «βίαιη» και «οριζόντια» πολιτική κατάργησης, που θα επιφέρει πολλαπλά προβλήματα, πέρα από το ότι είναι πρακτικά ανέφικτη. Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι τα παραπάνω ΝΠΔΔ «δεν μπορούν να σταθούν», λόγω υποστελέχωσης και έλλειψης οικονομικών πόρων, επομένως προκρίνει τη συγχώνευση αυτών των «νομικών προσώπων-σκελετών» -όπως τα χαρακτήρισε ο κ. Λιβάνιος- στο οργανόγραμμα των δήμων, με τη μεταφορά αρμοδιοτήτων και προσωπικού.
Το αποτέλεσμα ωστόσο θα είναι «ένας μέσος δήμος να αναγκαστεί να συγχωνεύσει νομικά πρόσωπα, αλλά και σχολικές επιτροπές, σε ένα λογιστήριο και μια οικονομική υπηρεσία, η οποία δεν μπορεί να αντέξει αυτήν τη συγχώνευση λόγω έλλειψης εξειδικευμένου προσωπικού», προειδοποίησε ο πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών της ΚΕΔΕ, δήμαρχος Έδεσσας, κ. Γ. Μουράτογλου, σημειώνοντας ότι οι δήμοι θα αναγκαστούν να προσφύγουν σε εξωτερικούς συνεργάτες (που πιθανόν να μην είναι διαθέσιμοι σε πόλεις της περιφερειακής Ελλάδας).
Τι θέλουν οι δήμαρχοι
Η λύση που προκρίνουν οι δήμαρχοι είναι να υπάρξει δυνατότητα (όχι υποχρέωση) κατάργησης ΝΠΔΔ, σε εθελοντική βάση και με μια μεταβατική διαδικασία. «Τα υπουργεία βρίθουν ΝΠΔΔ. Αυτό είναι λίγο ασύνδετο με την επιχειρηματολογία περί οικονομίας κλίμακος στην Αυτοδιοίκηση, όταν το Δημόσιο δεν μειώνει, αλλά αυξάνει τα νομικά πρόσωπα», ήταν η αιχμή του προέδρου της Επιτροπής Θεσμών της ΚΕΔΕ, δημάρχου Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης, κ. Γρ. Κωνσταντέλλου.
Επιπλέον, ο πρόεδρος της Επιτροπής Κοινωνικής Πολιτικής της ΚΕΔΕ, δήμαρχος Νεαπόλεως-Συκεών, κ. Σ. Δανιηλίδης, επισήμανε τον κίνδυνο η κατάργηση ΝΠΔΔ και κοινωφελών επιχειρήσεων να αποκλείσει δήμους από ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά προγράμματα για τη στήριξη ευπαθών ομάδων.
Αντίθετοι οι δήμαρχοι και στην κατάργηση των σχολικών επιτροπών. Ζητούν να παραμείνει τουλάχιστον μία σε κάθε δήμο, στην περίπτωση που η κυβέρνηση επιμείνει στη σχετική νομοθετική πρόβλεψη. «Εχουν θετικό ρόλο οι σχολικές επιτροπές. Δεν καταλαβαίνω τι επιδιώκει να κερδίσει η Πολιτεία από την κατάργησή τους. Δεν έχουν κόστος», παρατήρησε το μέλος του Δ.Σ. της ΚΕΔΕ, δήμαρχος Νίκαιας-Αγ. Ι. Ρέντη, κ. Γ. Ιωακειμίδης. Αντίθεση εκφράζουν οι δήμαρχοι και στην κατάργηση των Οικονομικών Επιτροπών και των Επιτροπών Ποιότητας Ζωής, ζητώντας τη διατήρησή τους.
Σύμφωνα με το μέλος του Δ.Σ. δημοτικός σύμβουλος Αιγάλεω, κ. Δ. Μπίρμπα, το νομοσχέδιο θα επιφέρει ένα «επιτελικό χάος» στην Αυτοδιοίκηση, καταργώντας ΝΠΔΔ χωρίς να έχει προηγηθεί κοστολόγηση, μελέτη σκοπιμότητας και αξιολόγηση δομών. Την κάθετη αντίθεση της Περιφερειακής Ενωσης Δήμων Δυτ. Ελλάδας στο νομοσχέδιο εξέφρασε ο δήμαρχος Καλαβρύτων, κ. Θ. Παπαδόπουλος.
Ως προς τον χρόνο ανάρτησης του νομοσχεδίου, ο κ. Λιβάνιος υποστήριξε ότι θέλει στον άμεσο μετεκλογικό χρόνο να ξεκινήσει η συζήτηση μεταξύ υπουργείου και Αυτοδιοίκησης για τον νέο κώδικα των δήμων και το γενικότερο οικονομικό πλαίσιο λειτουργίας τους. Επ’ αυτού, υπονόησε ότι δεν θα γίνεται δεκτή η πρόταση της ΚΕΔΕ για αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης των δήμων κατά 10%, παρομοιάζοντας την οριζόντια αύξηση των ΚΑΠ (Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι) με μια «δύσκολη άσκηση».
Αντιθέσεις
Η χθεσινή συνεδρίαση της ΚΕΔΕ ανέδειξε και άλλες αντιπαραθέσεις. Οι δήμαρχοι διαφωνούν και με τη μετακύλιση της αρμοδιότητας καθαριότητας του οδικού δικτύου (από τις περιφέρειες) στους δήμους, εφόσον δεν συνοδεύεται από τους απαιτούμενους πόρους, σε επίπεδο οικονομικό, προσωπικού και εξοπλισμού.
Σύμφωνα με κάποιους αιρετούς, η σχετική διάταξη έρχεται να πετάξει τον «μουτζούρη» στους δήμους, τους οποίους θα εμφανίσει η κυβέρνηση ως τον πρώτο φταίχτη σε μελλοντικές πυρκαγιές και πλημμύρες. Ο δήμαρχος Αγρινίου, Γ. Παπαναστασίου, έδωσε και πρόσθετη διάσταση: «Αυτό που γίνεται είναι οι επικίνδυνες για τους περιφερειάρχες αρμοδιότητες να μεταφέρονται στους δήμους και οι περιφέρειες να μένουν να διαχειρίζονται όλους τους οικονομικούς πόρους».
Πολλαπλές οι εστίες αντιπαράθεσης, επομένως, που φέρνει στην επιφάνεια το πρώτο νομοσχέδιο για την Αυτοδιοίκηση που προωθεί μετά τις εθνικές εκλογές μια κυβέρνηση που «συνεχίζει να αντιμετωπίζει, ακόμα και τη φιλική προς αυτήν, Τοπική Αυτοδιοίκηση σαν ένα μαγαζί που μπορεί να επιβάλλει τον οποιονδήποτε σχεδιασμό. Αν αυτό δεν είναι ευτελισμός, τότε τι είναι;», αναρωτήθηκε ο κ. Μπίρμπας.