Με μια πολυσέλιδη απάντηση του επικεφαλής της Θοδ. Παπαδάτου, συμμετείχε στην δημόσια διαβούλευση για το Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο, η δημοτική κίνηση “ΗΛΙΟΥ-πόλις, Ανθρώπινη πόλη”.
Εξ όσων γνωρίζουμε, πρόκειται για την πρώτη και μόνη, ως ώρας, δημοτική κίνηση που συμμετείχε στη διαβούλευση, με εμπεριστατωμένη παρουσίαση των αρχών και των θέσεών της.
Οι παρατηρήσεις της “ΗΛΙΟΥ-πόλις, Ανθρώπινη πόλη” περιλαμβάνουν τις αρχές της δημοτικής κίνησης, όπως παρουσιάστηκαν δημόσια κατά την προεκλογική περίοδο των δημοτικών εκλογών του 2023, εμπλουτισμένες με συγκεκριμένες αντιρρήσεις, ιδέες και προτάσεις,, το οποίο αναφορικά με το Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο που παρουσιάστηκε δημόσια και βρίσκεται σε διαβούλευση.
Παρακάτω παραθέτουμε μια ευρεία περίληψη των κυριότερων σημείων της τοποθέτησης του Θοδωρή Παπαδάτου.
Το κείμενο ξεκινά με κάποιες γενικές παρατηρήσεις επί της προτεινόμενης μελέτης:
- Η Ηλιούπολη, έχει πραγματικά μεγάλες δυνατότητες και χαρακτηριστικά για να γίνει μια πόλη σύγχρονη, πολιτισμένη, οικολογική και ανθρώπινη, που θα εξυπηρετεί τις πραγματικές ανάγκες των δημοτών. Σήμερα, όμως, φαίνεται, δυστυχώς, πλήρως εγκαταλελειμμένη στην τύχη της, μια πόλη απαξιωμένη και γερασμένη που έχει μείνει στάσιμη και προσπαθεί να παρακολουθήσει τις εξελίξεις ως ουραγός και όχι ως πρωταγωνιστής. Η αδράνεια και αδιαφορία είναι έκδηλες παντού.
- Το Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο του Δήμου Ηλιούπολης θα έπρεπε να συνοδεύεται και από ειδικότερη κυκλοφοριακή μελέτη, σε συνάρτηση με την Αστική Σήραγγα Ηλιούπολης.
- Ο καθορισμός των χρήσεων γης, που η σημερινή αναγκαιότητα επιβάλλει, θα πρέπει να γίνει με τέτοιο τρόπο ώστε να εντάσσονται όλα τα υπό διεκδίκηση από τους καταπατητές ακίνητα προς χάριν των αναγκών της πόλης, για τη δημιουργία πρασίνου, παιδικών χαρών, δημοτικής βιβλιοθήκης, βρεφονηπιακών σταθμών κ.α.
- Δεν αγγίζει το θέμα των συντελεστών δόμησης. Η μη μείωση των ΣΔ σε συνδυασμό με τον ισχύοντα ΝΟΚ, την εκτίναξη της οικοδομικής δραστηριότητας και την ύπαρξη στεγαστικών αναγκών, αυξάνει με βεβαιότητα τον πληθυσμό, δημιουργεί ανεπάρκεια των υποδομών, των χώρων στάθμευσης, και υποβαθμίζει της ποιότητα της πόλης, η οποία σχεδιάστηκε σαν κηπούπολη.
- Εκκινεί από εσφαλμένες παραδοχές, κατά το μέτρο που προτείνει χρήσεις στον Υμηττό, ασύμβατες με τη φύση του ως ορεινού δασικού σχηματισμού. Καμία χρήση που αλλοιώνει το δασικό χαρακτήρα του Υμηττού δεν μπορεί να είναι αποδεκτή.
- Αναφέρει την «επιτακτική ανάγκη χωροθέτησης δημοτικών κοιμητηρίων». Από που προκύπτει ο πληθυντικός των κοιμητηρίων; Προτείνουμε την αναδιοργάνωση και αξιοποίηση του χώρου στο υπάρχον κοιμητήριο, το οποίο νομίμως υφίσταται από το σχέδιο του 1932.
- Δεν λαμβάνει υπόψη την αναγκαιότητα, και κατ’ επέκταση την εξέταση εναλλακτικών σεναρίων χωροθέτησης για εγκατάσταση και λειτουργία Κέντρου Αποτέφρωσης Νεκρών (ΚΑΝ).
- Για τον ΣΜΣ-Σταθμό Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων, είναι σαφές πως το υφιστάμενο καθεστώς δεν μπορεί να συνεχιστεί. Στην κατεύθυνση αυτή, θα πρέπει να εξεταστεί περαιτέρω πρόταση περί εγκατάστασης στην έκταση πλησίον των υποδομών της ΕΥΔΑΠ.
- Στην Πικροδάφνη απαιτείται κατ’ αρχάς, οριοθέτηση του ρέματος, αποξήλωση της υπάρχουσας τσιμεντένιας διευθέτησης του ανοικτού τμήματος του ρέματος και συνολική στο μήκος, εντός των ορίων της πόλης, ανάπλαση με φυσικά υλικά, διαφυλάττοντας την υπάρχουσα πλούσια χλωρίδα και πανίδα.
- Απαιτούμε την απομάκρυνση του ΚΥΤ, με βάση την τήρηση της νομιμότητας και τις ομόφωνες αποφάσεις του δημοτικού συμβουλίου. Εξετάζουμε το ζήτημα προσφυγής στο Συμβούλιο Συμμόρφωσης του Συμβουλίου της Επικρατείας. Θα έπρεπε να προτείνεται η άμεση εκπόνηση ειδικής μελέτης που θα αποδεικνύει πως υπάρχει εναλλακτική του ΚΥΤ λύση ώστε να καλύπτονται οι ενεργειακές ανάγκες της πόλης μας. Στόχος μας αποτελεί η δημιουργία χώρου πρασίνου σε ολόκληρη την έκταση που σήμερα καταλαμβάνεται από τις εγκαταστάσεις της ∆ΕΗ / ΑΔΜΗΕ.
- Η δημιουργία Πάρκου Πόλης στον Υμηττό, παραγνωρίζει πλήρως το νομοθετικό πλαίσιο, αλλά και τη βούληση της τοπικής κοινωνίας και πρέπει να διαγραφεί, αφού δεν έχουν εξεταστεί άλλα σημεία της Ηλιούπολης, τα οποία θα μπορούσαν να μετατραπούν σε Πάρκα Πόλης.
Επί των Εναλλακτικών Σεναρίων
- Εάν δεν ακολουθηθούν από παρεμβάσεις (πεζοδρομήσεις, αναπλάσεις, κίνητρα) είναι κενού περιεχομένου.
- Η δυναμική ανάπτυξη και εξέλιξη της πόλης διαμορφώνει τα δικά της τοπικά κέντρα (εμπόριο, υπηρεσίες, αναψυχή κλπ.) τα οποία δεν μπορούν να αγνοηθούν.
- Η ύπαρξη αυτών των τοπικών κέντρων προκύπτει από τα επιμέρους χαρακτηριστικά των περιοχών (απόσταση από το κέντρο της πόλης που ταυτίζεται και αναπτύσσεται πέριξ του διοικητικού και εμπορικού κέντρου, γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά, αποκοπή τμημάτων της πόλης λόγω οδικών αξόνων και πολλά άλλα).
Συνεπώς, το Σενάριο 3 φαντάζει εκτός υφιστάμενης πραγματικότητας.
Επιπλέον, η Μελέτη ερμηνεύει εσφαλμένα, τη μη συγκρότηση δυναμικού κέντρου πόλης, αποδίδοντάς την στη διασπορά χρήσεων στα τοπικά κέντρα
-Η συγκρότηση αδύναμου κέντρου στην Ηλιούπολη, οφείλεται, ως επί το πλείστον, σε εξωγενείς παράγοντες (η θέση της πόλης στο άκρο του λεκανοπέδιου και κοντά στο κέντρο της Αθήνας, καθώς και η ύπαρξη δυναμικών εστιών όπως η Γλυφάδα, το κέντρο της Αθήνας και το Metro Mall).
Το Σενάριο 2 (Οργάνωση Αυτάρκων Εσωστρεφών Πολεοδομικών Ενοτήτων) θα πρέπει να εξετασθεί με μεγαλύτερη ενδελέχεια και να αναλυθεί περαιτέρω.
Η Ηλιούπολη αποτελεί Δήμο με πολύ μεγάλη έκταση, με αποτέλεσμα η υπερσυγκέντρωση δραστηριοτήτων σε ένα μόνο κεντρικό σημείο να δημιουργεί προβληματισμό.
-Ομοίως, στην Ηλιούπολη υφίσταται η ιδιομορφία ύπαρξης ακινήτων, το νομικό καθεστώς των οποίων δεν έχει πλήρως αποσαφηνιστεί (ορισμένα τελούν υπό διεκδίκηση από ιδιώτες). Τα ακίνητα αυτά βρίσκονται διάσπαρτα, σε διάφορες επιμέρους γειτονιές της Ηλιούπολης.
Το Σενάριο 3 φαίνεται να αποκλείει de facto την ένταξη αυτών των ακινήτων της δημόσιας περιουσίας στον ευρύτερο σχεδιασμό της πόλης, και δη ως προς την χρήση τους για κοινωφελείς σκοπούς (οριοθέτηση θέσεων σχολείων, αθλητικών χώρων, πράσινου και άλλων δημόσιας χρήσης προς όφελος των κάτοικων).
Επίσης, παραγνωρίζει το αίτημα των δημοτών της Ηλιούπολης περί δημιουργίας νέας στάσης του Μετρό στην πλατεία Ανεξαρτησίας (περιοχή Αγίας Μαρίνας), όπου θα δημιουργηθεί (έστω και σε δεύτερο χρόνο) ένα νέο (τοπικό) κέντρο.
Η Μελέτη εκκινεί από την παραδοχή ότι το Σενάριο 3 (Μονοκεντρικό) είναι η βέλτιστη λύση, δίχως, όμως, τούτο να αποδεικνύεται από συγκεκριμένα στοιχεία, όπως θα έπρεπε.
Κατά τη γνώμη μας, θα πρέπει να υπάρξει μεγαλύτερη ανάλυση, λαμβάνοντας υπόψη τις παραμέτρους που προαναφέρθηκαν, ώστε να δημιουργηθεί ένας σχεδιασμός που θα προσεγγίζει περισσότερο στο Σενάριο 2 (διάφορα μικρότερα / περιφερειακά τοπικά κέντρα), διατηρώντας όμως και στοιχεία που αφορούν το εκ των πραγμάτων διαμορφωθέν ιστορικό κέντρο της Ηλιούπολης.