Κριτική Ιάκωβος Γωγάκης,
Η «Αξιαγάπητη» της Νορβηγίδας Λίλια Ίνγκολφσντότιρ, δεν είναι απλώς μια ταινία για το τέλος ενός γάμου, είναι μια ωδή στη δύναμη του ανθρώπου να αναγεννηθεί μέσα από τα συντρίμμια του.
Μια ιστορία, που με την ωμή της ειλικρίνεια και με την συναισθηματική της ένταση, φωτίζει τις ψυχολογικές διαδρομές που διανύουν οι ήρωές της, για να βρουν ξανά τον εαυτό τους.
Η Μαρία, η φοβερή κεντρική ηρωίδα (ερμηνευμένη με πολύ υψηλές ερμηνευτικές ικανότητες από τη Χέλγκα Γκούρεν), βλέπει τη ζωή της να καταρρέει, όταν ο σύζυγός της, Σίγκμουντ (όχι Φρόιντ αν και στην ταινία διαρκώς πλανάται το φάντασμα του μέντορα της ψυχανάλυσης), της ανακοινώνει ότι θα φύγει, αφήνοντας πίσω του.. συντρίμμια.
Εκτός από τη σύντροφό του αφήνει κι ένα τσούρμο από παιδιά, δικά του, αλλά και παιδιά, που τα μεγάλωσε σαν δικά του.
Η σκηνή της αποκάλυψης, γεμάτη παγωμένες παύσεις και βλέμματα που κρύβουν χρόνια ανομολόγητης δυστυχίας, είναι η αρχή ενός συναισθηματικού τυφώνα.
Η Μαρία βυθίζεται σε μια δίνη πόνου, θλίψης και απελπισίας.
Ο Σίγκμουντ (Όντγκεϊρ Τούνε), αν και – λιγότερο – στην ταινία ορατός, αποτελεί ένα κομβικό πρόσωπο της πλοκής.
Ο ίδιος δείχνει διχασμένος ανάμεσα στην ενοχή και την ανάγκη για ελευθερία.
Σε μια σκηνή όπου συναντά τη Μαρία για να της εξηγήσει «γιατί έπρεπε να φύγει», βλέπουμε έναν άνδρα χαμένο στις επιλογές του, ανίκανο να στηρίξει τη γυναίκα που εγκατέλειψε.
Η σκηνή όπου η Μαρία περπατά μόνη στους έρημους δρόμους του Ρέικιαβικ, σφίγγοντας το παλτό της πάνω της, είναι τόσο δυνατή κινηματογραφικά που μοιάζει να αποτυπώνει όλη την ψυχολογική της διάλυση. Είναι σαν να περιπλανιέται μέσα στο ασυνείδητό της, ανάμεσα σε μισοτελειωμένες σκέψεις και τις ανεκπλήρωτες επιθυμίες της.
Το ίδιο το αστικό τοπίο λειτουργεί σαν καθρέφτης της πάλης με τον εαυτό της. Παγωμένο, άδειο, αλλά γεμάτο δυνατότητες για αναγέννηση.
Το έργο της Ίνγκολφσντότιρ, πιθανότατα – σε κάποια του σημεία – αντλεί έμπνευση από τη θεωρία του Λακάν για το “καθρέφτισμα”.
Η Μαρία χάνει το είδωλό της στον «άλλο» και πρέπει να ανακαλύψει ποια είναι, όταν δεν καθορίζεται από τη ματιά του Σίγκμουντ.
Σε μια σπαρακτική σκηνή, σπάει έναν καθρέφτη και κοιτάζει το διαλυμένο είδωλό της στα κομμάτια.
Είναι η στιγμή που αντιλαμβάνεται την ανάγκη να ξαναχτίσει τον εαυτό της.
Η «Αξιαγάπητη» είναι μια ταινία άρτια σκηνοθετημένη, με εξαιρετικές ερμηνείες, που αγγίζει βαθιά την ουσία της οικογένειας, τη φθορά των σχέσεων και τον αβάσταχτο πόνο του χωρισμού. Μ
έσα από μια ευαίσθητη και ψυχολογικά διεισδυτική ματιά, η Ίνγκολφσντότιρ, φωτίζει τα στάδια της μετάβασης, τόσο για εκείνον που επιλέγει να αποδεσμευτεί, κυρίως δε, για εκείνον που μένει πίσω, παλεύοντας με την απώλεια και την ανασυγκρότηση.
Μια ρεαλιστική εξερεύνηση των ανθρώπινων συναισθημάτων και της εύθραυστης φύσης των δεσμών που μας ορίζουν.
Η ταινία “Αξιαγάπητη” προβάλλεται από την Πέμπτη 19/12 στους κινηματογράφους.