Κριτική Ιάκωβος Γωγάκης
Η ταινία του Λεβάν Ακίν, με τίτλο «Πέρασμα» (Crossing), που έκανε πρεμιέρα στο τμήμα του Πανοράματος στο Φεστιβάλ Βερολίνου, αναδεικνύει την πολυπλοκότητα των οικογενειακών δεσμών και την αναζήτηση ταυτότητας, μέσα από την ιστορία της Λίας, μιας συνταξιούχου δασκάλας, που ταξιδεύει στην Κωνσταντινούπολη για να βρει την αποξενωμένη, τρανς ανιψιά της.
Στη διαδρομή της, η Λία ανακαλύπτει την πολυεπίπεδη ταυτότητα της πόλης και τη μάχη της queer κοινότητας για ισότητα και αποδοχή.
Παρά τη φιλοδοξία της να καταπιαστεί με το ευαίσθητο ζήτημα της σεξουαλικής ταυτότητας και της οικογενειακής συμφιλίωσης, η ταινία δυσκολεύεται να ισορροπήσει τα διάφορα κομμάτια της αφήγησης, αφήνοντας κάποιες πτυχές της ανεκμετάλλευτες.
Ο Ακίν επιλέγει να αφηγηθεί την ιστορία μέσα από το βλέμμα της Λίας, η οποία προσθέτει έναν τόνο ανθρωπιάς, αλλά η μετάβασή της στο πνεύμα που πρεσβεύει η ταινία, φαίνεται να γίνεται με αργά και διστακτικά βήματα, καθιστώντας τη συναισθηματική της εξέλιξη, λιγότερο πειστική.
Η μουσική, ωστόσο, αναπληρώνει αυτά τα κενά, υποστηρίζοντας τη δραματουργία με συναισθηματική ένταση, και λειτουργεί σαν ηχητική γέφυρα μεταξύ της πόλης και της κοινότητας που φιλοξενεί.
Σε αντίθεση με την ιστορία, η οποία προχωρά αργά, οι ήχοι της Κωνσταντινούπολης καταφέρνουν να αποδώσουν μια αίσθηση συντροφικότητας και συνοχής.
Σε ορισμένα σημεία, ωστόσο, η ταινία μοιάζει κατακερματισμένη, με σκηνές που εστιάζουν περισσότερο στο τοπίο και λιγότερο στην εξέλιξη της πλοκής, ακολουθώντας το στυλ ενός «road movie», που διακόπτεται από αποσπασματικές ενότητες.
Η Κωνσταντινούπολη, αν και παρούσα σε καίρια πλάνα, παρουσιάζεται μέσα από αναμενόμενα κλισέ, όπως τα πλοία, τις γάτες, τη ρακί και τους πλανόδιους μουσικούς, γεγονός που ενισχύει μια ρομαντικοποιημένη εικόνα της πόλης, αντί να προβάλλει τον πραγματικό πολυπολιτισμικό της χαρακτήρα.
Εν τέλει το «Πέρασμα» είναι μια ταινία με φιλόδοξες προθέσεις και με καίρια κοινωνικά μηνύματα, που παρότι αναδεικνύει τη σημασία της προσωπικής και πολιτιστικής ταυτότητας, περιορίζεται από τις αφηγηματικές της αδυναμίες και την έλλειψη συνοχής.
Ο Ακίν προσφέρει ένα έργο που οπτικά σαγηνεύει, αλλά αφήνει τον θεατή με μια αίσθηση απουσίας ολοκλήρωσης, αλλά και βάθους.
Η ταινία “Πέρασμα” προβάλλεται από την Πέμπτη 31/10 στους κινηματογράφους