του Γιώργου Μπαλτά
Που μείναμε στο προηγούμενο;
Ααα ναι, στον Δρανδάκη.
Τούτος ο Δρανδάκης, το πήγε πολύ μακριά και «αγόρασε» το όνομα από την αρχαία πόλη της Αιγύπτου, την Ηλιούπολη, αλλά δεν «έφερε» πρόσφυγες από την Ηλιούπολη της Αιγύπτου, που δεν υπήρχαν άλλωστε.
Άφησε τη «μεγάλη ιδέα» του ονόματος να συγκινήσει και να την αξιοποιήσουν-αναπτύξουν οι μεγαλοαστοί πελάτες, που στόχευε να πουλήσει τα οικόπεδα!
Τα πράγματα, οι συνθήκες, διαφοροποιήθηκαν, οι «άτακτοι έποικοι» που άρχισαν να εγκαθίσταται στην Ηλιούπολη, δεν είχαν καμιά σχέση με την μεγαλοαστική τάξη της εποχής και βοηθούντων των συνθηκών, πόρω απείχαν των αρχικών προθέσεων του Δρανδάκη. Κρατήσανε το όνομα, «αγνοήσανε» ή μάλλον δεν αναγνωρίσανε στο όνομα, καμιά αξιοποιήσιμη πλευρά πέραν του ήλιου και της σχετικής θέας προς τη θάλασσα. (Φωτό αρχείου ΟΠΙ Ηλιούπολης)
Αγνοήσανε, τον ενδιαφέροντα μύθο, το «κρυμμένο φορτίο», που κουβαλούσε το όνομα «Ηλιούπολις», ήρθε η δικτατορία που «βρώμισε» τον ωραιότερο μύθο της «Ηλιούπολις» με τον «αναγεννώμενο Φοίνικα» και σαν μην έφτανε αυτό ήρθε και το ΠΑΣΟΚ με τον ήλιο του και για να μη ταυτιστεί το σήμα της πόλης μ’ αυτό, έστρεψε την προσοχή της Ηλιουπολίτικης «πολιτικής» ελίτ στην αναζήτηση στοιχείων ταυτότητας, στην απώτερη ιστορία της περιοχής, «κλέβοντας» τον «Ευώνυμο» από τον γειτονικό Άλιμο.
Η «επανελλήνιση», η «αποτουρκοποίηση», είναι διαρκής επιλογή του νέου Ελληνικού κράτους και συμβαίνει σε όλη την Ελλάδα, δεν θα μπορούσε να ξεφύγει και το τουρκοχώρι «Καρράς»!
Να ΄σου λοιπόν ο Ευώνυμος, σήμα της Ηλιούπολης της πόλης του Ήλιου.
Βέβαια με δεδομένη την ακριβή θέση του Δήμου Ευωνύμου, όπως αυτή ορίσθηκε από τις σχετικές ανασκαφές, η περιοχή της σημερινής Ηλιούπολης, με αρκετή δόση φαντασίας, θα μπορούσε να είναι η οικονομική ζώνη, τα «μαντριά» των Ευωνυμαίων.
Το προάστιο «Ηλιούπολις» μεγαλώνει και θέλει να γίνει Πόλη, με δική της ταυτότητα, «αγωνίζεται» να συνθέσει ταυτότητα από πολιτιστικά στοιχεία που φέρνουν μαζί τους οι νέοι κάτοικοι- έποικοι της περιοχής, Λευκάδιοι, Κρήτες, Πελλοπονήσιοι, Ηπειρώτες και πάει λέγοντας!
Δεν αρκείται όμως σ΄ αυτό μόλις ξέκοψε από το χωριό που ήτανε, δεν ήτανε βλέπεις και καμιά Δημητσάνα, Αράχωβα, ή έστω Βίλια για να έχει κάποια «ζώσα ιστορία» που θα ενσωματώσει θετικά τους εποίκους, θέλει κάτι που να υπερβαίνει το χωριό, θέλει κάτι που να την κάνει να στέκεται «επάξια» και «διακριτά» κοντά στην «Αθήνα».
Τα πρώτα βήματα στο χτίσιμο της ταυτότητας της πόλης τα δίνει η εκκλησία που φροντίζει να εξασφαλίσει την συνέχεια της επαφής της με τους πιστούς, στους νέους τόπους εγκατάστασής τους!
Οι εκκλησίες γίνονται τα πρώτα ισχυρά τοπόσημα της πόλης, προσδιορίζοντας και την ευρύτερη περιοχή, ταυτίζοντας τη συνοικία με την ενορία, Άγιος Κωνσταντίνος, Αγία Μαρίνα, Αγία Παρασκευή…!
Στο πολιτικό- κοσμικό επίπεδο τα αναγκαία κτίρια, Δημαρχείο και Σχολεία, αρκούνται στην «απλή στέγαση» χωρίς να εκφράζουν κανένα ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό στοιχείο!
Η πολιτική εξουσία, κατά πάγια τακτική, βιάζεται να «ριζώσει» στο χώμα των νέων πατρίδων, βάζοντας τη δική της σφραγίδα στη πόλη με ονομασίες πλατειών, δρόμων, λεωφόρων με ονόματα της «κυρίαρχης τάξης» με κύρια την βασιλική οικογένεια! Πλατεία Βασιλέως Παύλου, Λεωφόρος Βασιλίσσης Φρειδερίκης, Λεωφόρος Διαδόχου Κωνσταντίνου, Λεωφόρος Στρατού, Λεωφόρος Βιτσίου, Λεωφόρος Κοτζιά, ακόμα και Λεωφόρο ΝΑΤΟ είχαμε, τη σημερινή λεωφόρο Αλίμου Κατεχάκη, νυν Ελευθερίου Βενιζέλου, που «ευτυχώς» ο Δελαπόρτας την έκοψε στη μέση με την «λοξή» Αγία Παρασκευή, δημιουργώντας και διπλωματικό επεισόδιο!
Οι καιροί όμως αλλάζουν και η μεταπολίτευση ζητάει «κάθαρση»!
Φεύγουν κάποια ονόματα και αναδεικνύονται νέα και αφού η Ηλιούπολη δεν έχει δική της ιστορία, εισάγονται από το φάσμα της πρόσφατης ευρύτερης ιστορίας, Πλατεία Εθνικής Αντίστασης, Λεωφόρος Ειρήνης, Μουσείο Εθνικής Αντίστασης, Άγαλμα Λαμπράκη, Πλατεία Λαμπράκη, Λεωφόρος Ηρώς Κωνσταντοπούλου!
Μα πάνω στη βιασύνη του καινούργιου να εξοστρακίσει το παλιό έχουμε και οδό «17ης Νοέμβρη» που μετά τα όσα συνέβησαν μετονομάστηκε σε «Ηρώων Πολυτεχνείου»!
Ο χορός εισαγωγής ονομάτων οδών και πλατειών συνεχίζεται με Λεωφόρο Ανδρέα Παπανδρέου, Λεωφόρο Κωνσταντίνου Καραμανλή, αλλά απορρίπτεται η ονοματοδοσία δρόμου για τον Χαρίλαο Φλωράκη, του τρίτου της Εθνικής Συμφιλίωσης!
Δειλά-δειλά, κάνουν την εμφάνισή τους «Ηλιουπολίτικα» ονόματα στους δρόμους και τις πλατείες της πόλης με το πάρκο Δημήτρης Κιντής, την Οδό Παύλου Πεντάρη και κάποια άλλα από την τοπική Αυτοδιοίκηση!
Συμπέρασμα: κυριαρχεί η «εισαγωγή» ονομάτων για να προσδώσουν ταυτότητα στη πόλη, η ίδια η πόλη, παρά τα 100 της χρόνια, «αδυνατεί» να «αναγνωρίσει» δικά της γεγονότα, προσωπικότητες και καταστάσεις, άξιες να σηματοδοτήσουν τοπόσημα!
(Συνεχίζεται)
Γιώργος Μπαλτάς
Ηλιούπολη 29 Δεκεμβρίου 2024