Πριν χρόνια όταν το ΠΑΣΟΚ άλλαζε την Ελλάδα, χτίστηκε στην Ηλιούπολη το 1988, το Πολυκλαδικό Σχολικό Συγκρότημα, το οποίο έμελλε να μείνει ως «τοπόσημο» και όχι ως το «Πρότυπο Σχολείο» που είχε σχεδιαστεί!
Τα πολυκλαδικά καταργηθήκανε δια νόμου το 1997, όταν οι ιθύνοντες έκριναν ότι απέτυχαν, όχι λόγω της θεωρητικής τους σύλληψης, αλλά λόγω του υψηλού κόστους!
Το κτιριακό συγκρότημα όμως έμεινε να φιλοξενεί εκπαιδευτικές μονάδες της Ηλιούπολης, Δημοτικό, Γυμνάσιο, Λύκειο, ΕΠΑΛ, Κέντρο απασχόλησης ΑΜΕΑ, Αθλητικές εγκαταστάσεις, κλπ.
Οι Αρχιτέκτονες Τάσος και Δημήτρης Μπίρης έλαβαν το Α’ βραβείο Πανελλήνιου Αρχιτεκτονικού διαγωνισμού το 1976, για τον πρότυπο και λιτό σχεδιασμό του συγκροτήματος, με κυρίαρχο το εμφανές ασοβάτιστο μπετόν.
Δεν γνωρίζω αν το μπετόν, ως αρχιτεκτονικό στοιχείο του έργου υποχρεώνει και σε κάποιο ιδιαίτερο κόστος συντήρησης στο βάθος του χρόνου, ούτε γνωρίζω αν οπτικά «κουράζει» το μάτι και σε πόσο χρόνο, ούτε αν προϋποθέτει άλλες «αισθητικές» επεμβάσεις στους εσωτερικούς χώρους του εκπαιδευτικού συγκροτήματος! Βλέποντας, σήμερα, το όλο συγκρότημα με τις ανθρώπινες παρεμβάσεις στις χρήσεις, αναρωτιέμαι αν οι σχεδιαστές του και το Ελληνικό Δημόσιο που τους βράβευσε είχαν κατά νου τις ηθελημένες ή μη παρεμβάσεις χρηστών και υπευθύνων που ακολούθησαν.
Τα πράγματα όμως εξελίσσονται και σήμερα υπεύθυνος για την κατάσταση του κτιρίου είναι ο Δήμος!
Η εικόνα των εγκαταστάσεων δεν περιποιεί τιμή στο Δήμο Ηλιούπολης και επί πλέον συνεισφέρει στην κακή εικόνα της τοπικής αυτοδιοίκησης, μιας αυτοδιοίκησης «σάκο του μποξ» της Κεντρικής Διοίκησης!
Το πολυκλαδικό συγκρότημα τα τελευταία χρόνια πάει να γίνει γνωστό ως χώρος που φιλοξενεί το μεγαλύτερο παραδοσιακό γλέντι στο λεκανοπέδιο Αττικής με τις γιορτές του «τράγου» και άλλων εθνικοτοπικών πολιτιστικών εκδηλώσεων – πανηγυριών.
Τέτοιες χρήσεις έρχονται να καλύψουν το μεγάλο κενό από την μη αξιοποίηση των δυνατοτήτων του χώρου, επιβεβαιώνοντας τον κανόνα πως το κενό το απεχθάνεται η φύση και το καλύπτει «εκ των ενόντων»!
Πέραν των πανηγυριών η «κάλυψη του κενού» εκδηλώνεται σε όλους τους χώρους με σύγχρονες μορφές έκφρασης, αλληλοκαλυπτόμενων γκράφιτι, αλληλοαναιρούμενων συνθημάτων, εφημερίδων τοίχου και άλλων μορφών έκφρασης, αλλά και χρήσεων των χώρων που σε συνδυασμό με την υπέρμετρη χρήση σκουριασμένων σιδεροφραγμάτων, μάλλον αντιπαιδαγωγικά αισθήματα προκαλούν, συνεισφέροντας το μερίδιό τους στο κοινωνικό φαινόμενο της επιθετικότητας των νέων!
Είναι κρίμα, μερικά δισεκατομμύρια, δραχμών βέβαια, να τα βλέπεις «αργούντα» σε ένα Δήμο που ισχυρίζεται ότι μπορεί να αξιοποιήσει κάθε σπιθαμή δημόσιας περιουσίας!
Μια μελέτη δυνατοτήτων του πολυκλαδικού συγκροτήματος θα καταδείκνυε πως η αξιοποίηση του υπολείπεται τραγικά!
Ίσως είναι πρωτοποριακή η σκέψη να αναλάβει ο Δήμος Ηλιούπολης το κόστος «δυναμικής συντήρησης» μιας τόσο μεγάλης και τόσο εγκαταλελειμμένης επένδυσης, εξ ιδίων πόρων.
Δεν είναι όμως καθόλου πρωτοποριακή η ιδέα, ο Δήμος να παρουσιάσει, ολοκληρωμένη πρόταση συντήρησης και πρόσθετης αξιοποίησης του πολυκλαδικού συγκροτήματος στην Πολιτεία και την Περιφέρεια και να αιτηθεί – διεκδικήσει το ανάλογο κόστος!
Γιώργος Μπαλτάς
Ηλιούπολη 23 Ιανουαρίου 2025