Διαβάστε το αποκαλυπτικό αφιέρωμα του Ilioupolipress.gr για το πρόβλημα της διαχείρισης απορριμάτων, που ξεκινάει με ένα ενδιαφέρον κείμενο του Αποστόλη Στασινόπουλου, πρώην Αντιδημάρχου Ηλιούπολης την περίοδο 2019-2023.
Ο Αποστόλης Στασινόπουλος γεννήθηκε το 1993, μεγάλωσε και ζει στην Ηλιούπολη.
Σπούδασε Κοινωνικές Επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου.
Το 2019 εκλέχθηκε δημοτικός σύμβουλος ως επικεφαλής και υποψήφιος Δήμαρχος της παράταξης “Συνεργοί με την Ηλιούπολη” και από τον Σεπτέμβρη του 2019 ανέλαβε αντιδήμαρχος της νέας δημοτικής αρχής με δήμαρχο τον Γ. Χατζηδάκη.
Διετέλεσε διαδοχικά αντιδήμαρχος Διοίκησης και Οικονομικών, Διαχείρισης Απορριμμάτων, Ανακύκλωσης, Κυκλικής Οικονομίας και Αδέσποτων Ζώων.
Υπήρξε πρόεδρος της Οικονομικής Επιτροπής την περίοδο 2020-2022 και μέλος των Επιτροπών Ποιότητας Ζωής και Οικονομική την περίοδο 2019-2023. Διετέλεσε επιστημονικός συνεργάτης στη Βουλή των Ελλήνων.
“Η διαχείριση απορριμμάτων, ανακυκλώσιμων και βιοαποβλήτων, στον ίσκιο της αύξησης του τέλους ταφής στους Δήμους, οδηγεί αναπόφευκτα στην καύση;”
Η αντιπαράθεση των τελευταίων μηνών γύρω από το τέλος ταφής έχει αποκαλύψει την βαθιά απαξίωση της τοπικής αυτοδιοίκησης από το κεντρικό κράτος, τις περιπτώσεις κατασπατάλησης δημοσίου χρήματος και την προώθηση της καύσης απορριμμάτων.
Θα επιχειρήσουμε να επεξηγήσουμε τι είναι το τέλος ταφής, γιατί επιβλήθηκε στους Δήμους, ποια σχέδια προωθούνται για την καύση απορριμμάτων και ποιος είναι ο ρόλος που έπαιξε ο ΕΔΣΝΑ και η Περιφέρεια Αττικής στην προηγούμενη θητεία.
Τι είναι το τέλος ταφής απορριμμάτων;
Το τέλος ταφής αποτελεί έναν τιμωρητικό φόρο που ψηφίστηκε το 2012 και δεν εφαρμόστηκε ποτέ μέχρι το 2022. Μεσολάβησε το 2019 η κατάργηση του με τροπολογία για μια νέα εισφορά κυκλικής οικονομίας και επανήλθε με νόμο το 2021 για να εφαρμοστεί για πρώτη φορά από την επόμενη χρονιά.
Το τέλος ταφής επιβαρύνει την ετήσια εισφορά που αποδίδουν οι Δήμοι στους Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ) για την ταφή των απορριμμάτων τους.
Οι ΦοΔΣΑ, είναι υποχρεωμένοι να καταβάλλουν αυτό το τέλος στον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) με κύριο σκοπό την ενίσχυση της ανακύκλωσης.
Το τέλος ταφής για το έτος 2022 οριζόταν σε 20 ευρώ ανά τόνο αποβλήτων και αυξανόταν ετησίως κατά 5 ευρώ ανά τόνο και έως την τιμή των 35 ευρώ ανά τόνο.
Από την 1η Ιανουάριου 2026, το τέλος ταφής ορίζεται σε 45 € ανά τόνο αποβλήτων και αυξάνεται στην τιμή των 55 €/t, από την 1η Ιανουαρίου 2027.
Είναι προφανές πως όταν η Αττική μόνο παράγει ετησίως περίπου 1,8 εκ. τόνους σύμμεικτων απορριμμάτων, οι αυξήσεις αυτές επιβαρύνουν εκατομμύρια ευρώ κάθε Δήμο και επιβαρύνουν δυσβάσταχτα τους προϋπολογισμούς.
Χρειάζεται αλλαγή το σημερινό μοντέλο διαχείρισης απορριμμάτων;
Χθες! Στην Ελλάδα οδηγούνται σε υγειονομική ταφή ή σε ανεξέλεγκτη απόθεση, περισσότερο από το 80% των απορριμμάτων, τη στιγμή που ο αντίστοιχος μέσος όρος στην ΕΕ είναι 24%.
Η χώρα μας συνεχίζει να ‘’τρώει’’ πρόστιμα για τις ανεξέλεγκτες χωματερές αλλά και η περίπτωση των ΧΥΤΑ δεν είναι καλύτερη.
Ειδικότερα στην Αττική, ο ΧΥΤΑ Φυλής δέχεται πάνω από το 50% του όγκου των συνολικών αποβλήτων της χώρας.
Είναι υπερκορεσμένος εδώ και χρόνια, με απρόβλεπτες περιβαλλοντικές και υγειονομικές συνέπειες και αντί να επισπεύδονται έργα υποδομής για Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων, προγραμματίζεται η επέκταση του ΧΥΤΑ.
Στην Ηλιούπολη, στην πόλη μας τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα, καθώς με τα τελευταία στοιχεία το 92,8% των απορριμμάτων καταλήγει σε υγειονομική ταφή.
Δικαιολογεί αυτή η πραγματικότητα την επιβολή του τέλους ταφής;
Σαφώς και όχι! Το τέλος ταφής αποτελεί ένα τιμωρητικό μέτρο που εφαρμόζεται καταχρηστικά και οριζόντια χωρίς να θεσπίζει αντίστοιχα κίνητρα για ανακύκλωση.
Τα αποτελέσματα της εφαρμογής του οδηγούν σε υπέρμετρη διόγκωση των δαπανών των Δήμων χωρίς να αξιολογεί την πρόοδο της ανακύκλωσης σε κάθε Δήμο.
Γιατί οι Δήμοι εναντιώθηκαν στον ΕΔΣΝΑ και προσέφυγαν στο ΣΤΕ;
Στις 27 Δεκεμβρίου του προηγούμενου έτους εστάλη από τον ΕΔΣΝΑ προς τους Δήμους ο οικονομικός καταλογισμός για τα τέλη ταφής 18 μηνών, τα οποία θα έπρεπε να πληρωθούν σε 12 μήνες.
Αυτή η άδικη και καταχρηστική απαίτηση ξεσήκωσε δικαίως θύελλα αντιδράσεων διότι τίναζε τους προϋπολογισμούς των Δήμων στον αέρα.
Ούτε η τροποποιητική απόφαση που ακολούθησε από τον ΕΔΣΝΑ που αφαιρούσε το τελευταίο εξάμηνο του 2025, έγινε αποδεκτή από τους Δήμους.
Και ενώ μια σειρά από Δήμους είχαν ξεκινήσει τις προσφυγές στο ΣΤΕ κατά του τέλους ταφής με απόφαση της η εκτελεστική επιτροπή του ΕΔΣΝΑ ανακάλεσε ακόμα και την τροποποιητική απόφαση.
Αιτία αποτέλεσε μια αλληλογραφία μεταξύ του ΥΠΕΝ και του Γενικού Λογιστηρίου του κράτους, που είχε προηγηθεί των αποφάσεων του ΕΔΣΝΑ, με την οποία το ΓΛΚ ενέκρινε την αφαίρεση από τον προϋπολογισμό του ΕΟΑΝ των αντίστοιχων ποσών που είχε καταλογίσει ο ΕΔΣΝΑ στους Δήμους.
Δηλαδή, ο ΕΔΣΝΑ ζητούσε από τους Δήμους τέλη, που θα απέδιδε στον ΕΟΑΝ, τα οποία ο ΕΟΑΝ δεν είχε εντάξει στον προϋπολογισμό του, ούτε τα απαιτούσε!
Αυτό που φαντάζει ως απλός παραλογισμός, στην πραγματικότητα είναι η στρατηγική επιδίωξη να πληρώσουν οι Δήμοι και οι πολίτες από την τσέπη τους τις μαύρες τρύπες που έχουν δημιουργηθεί στα ταμεία του ΕΔΣΝΑ, από κατασπατάληση και κακοδιαχείριση.
(Συνεχίζεται)