Του Θάνου Κατσώνη, Ειδικού Συνεργάτη του Δημάρχου Ηλιούπολης, 2019-2022
Το σχέδιο νόμου του υπουργείου Εσωτερικών με τίτλο “Αναμόρφωση του συστήματος διακυβέρνησης Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού, κατάργηση νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου δήμων, παρακολούθηση επιδόσεων τοπικής αυτοδιοίκησης και άλλες διατάξεις”, αναρτήθηκε για δημόσια διαβούλευση.
Στον Δήμο Ηλιούπολης τα υποψήφια προς κατάργηση νομικά πρόσωπα είναι τα παρακάτω:
- ΠΑΟΔΗΛ-Πολιτιστικός Αθλητικός Οργανισμός Δήμου Ηλιούπολης
- ΚΑΦΑΔΗΛ-Κέντρο Αγωγής Φροντίδας Αλληλεγγύης Δήμου Ηλιούπολης
- Πρωτοβάθμια Σχολική Επιτροπή
- Δευτεροβάθμια Σχολική Επιτροπή &
- Μουσείο Εθνικής Αντίστασης
Διατυπώνουμε στο άρθρο αυτό κάποιες πρώτες σκέψεις και εκτιμήσεις, για τις επιπτώσεις αυτής της αλλαγής:
- Σωστά επιδιώκει την αντιμετώπιση δυσλειτουργιών, που σχετίζονται με την ελλιπή στελέχωσή τους και τη διάσπαση των τοπικών υποθέσεων μεταξύ Δήμου-ΝΠΔΔ και ακόμη, σημαντικές οικονομίες κλίμακας από την ενοποίηση προμηθειών-υπηρεσιών, την καλύτερη οργάνωση του ανθρώπινου δυναμικού και την καλύτερη οικονομική διαχείριση.
- Θα διαταράξει τη συνήθη πορεία των πραγμάτων σε οργανισμούς, που έχουν οργανωθεί να λειτουργούν με έναν συγκεκριμένο τρόπο, είτε με επιτυχία είτε όχι.
- Θα απαιτηθεί αναδιάρθρωση του Οργανισμού Εσωτερικής λειτουργίας του Δήμου, κάτι που θα χρειαστεί αρκετό χρόνο και ίσως η καθυστέρηση αυτή έχει αρνητικές συνέπειες στο έργο των οργανισμών.
- Ο προγραμματισμός, η διοργάνωση δράσεων και η παροχή υπηρεσιών των ΝΠΔΔ πιθανόν να “διαταραχθεί”, αφού η έως τώρα βολική και ευέλικτη λειτουργία τους ιδιαίτερα στα “οικονομικά”, αναγκαστικά θα προσαρμοστεί στο ισχύον αυστηρότερο νομικό πλαίσιο των Δήμων.
- Θα δυσκολέψει το έργο των Σχολικών Επιτροπών για κτιριακές συντηρήσεις και έκτακτες επισκευές, αλλά ταυτόχρονα θα τις αναγκάσει να λειτουργήσουν με μεσομακροχρόνιο σχεδιασμό του έργου τους και όχι με τη γνωστή πολιτική των επεμβάσεων της τελευταίας στιγμής.
- Θα στερήσει από τους δημάρχους αρκετές θέσεις ευθύνης, στις οποίες παραδοσιακά «αξιοποιούνταν» στελέχη της παράταξης της δημοτικής αρχής, πχ προέδρου, αντιπροέδρου, μελών ΔΣ, γιατί μπορεί μεν να αυξάνεται ο αριθμός των αντιδημάρχων κατά έναν, για κάθε νομικό πρόσωπο που καταργείται εφόσον είχε μέσο προϋπολογισμό άνω του ενός εκατομμυρίου ευρώ τα τελευταία 5 έτη, αλλά «χάνονται» αρκετές θέσεις στελεχών.
- Τέλος, ας μη ξεχνάμε ότι η προηγούμενη αντίστοιχη μεθόδευση κατάργησης των δημοτικών ΝΠΔΔ το 2020, πάλι με αρμόδιο Υφυπουργό τον κ. Θ. Λιβάνιο, έμεινε στη μέση…
Συμβάλλοντας στον προβληματισμό και τον δημόσιο διάλογο, δημοσιεύουμε παρακάτω το σχετικό Άρθρο 24, που περιγράφει αναλυτικά τις διαδικασίες και όλες τις λεπτομέρειες της μετάβασης στη νέα κατάσταση.
1. Νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου που συστήθηκαν με οποιονδήποτε τρόπο από Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (O.T.A.) Α’ βαθμού και λειτουργούν σύμφωνα με τα άρθρα 239 έως 242 του ν. 3463/2006 (Α’ 114) καταργούνται αυτοδικαίως την 31η.12.2023 και οι αρμοδιότητές τους ασκούνται από την 31η.12.2023 από τον οικείο δήμο. Με πράξη του Γραμματέα της οικείας αποκεντρωμένης διοίκησης που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως εντός ενός (1) μηνός από την ως άνω ημερομηνία διαπιστώνεται η κατάργησή τους.
2. α. Το μόνιμο προσωπικό, το προσωπικό με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου και ορισμένου χρόνου, οι νομικοί σύμβουλοι και οι δικηγόροι με σχέση έμμισθης εντολής, που απασχολούνται στα νομικά πρόσωπα που καταργούνται, καθίσταται αυτοδικαίως προσωπικό του δήμου και παρέχει τις υπηρεσίες του με την ίδια σχέση εργασίας ή έμμισθης εντολής.
β. Το μόνιμο προσωπικό κατατάσσεται σε αντίστοιχες με τα προσόντα του οργανικές θέσεις ανά κατηγορία και κλάδο/ειδικότητα, το δε προσωπικό με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου κατατάσσεται σε προσωρινές προσωποπαγείς θέσεις αντίστοιχης κατηγορίας και κλάδου/ειδικότητας, οι οποίες συστήνονται στον οργανισμό εσωτερικής υπηρεσίας του δήμου και καταργούνται κατά την με οποιονδήποτε τρόπο αποχώρηση του υπαλλήλου. Η κατάταξη γίνεται με απόφαση του αρμοδίου προς διορισμό οργάνου του δήμου, η οποία δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και ισχύει από την 1η.1.2024 για όλες τις νόμιμες συνέπειες.
γ. Το μόνιμο προσωπικό καταλαμβάνει ισάριθμες με τον αριθμό των μεταφερόμενων υπαλλήλων, οργανικές θέσεις στον οικείο δήμο ανά κατηγορία και κλάδο που συστήνονται αυτοδικαίως, επιπλέον των ήδη υπαρχουσών στον οργανισμό εσωτερικής υπηρεσίας του δήμου. Για τις θέσεις αυτές εκδίδεται διαπιστωτική πράξη του αρμόδιου για διορισμού οργάνου, η οποία ισχύει από την 1η.1.2024 για όλες τις έννομες συνέπειες.
3. α. Από την κατάργηση του οικείου νομικού προσώπου, τα κινητά και ακίνητα περιουσιακά του στοιχεία περιέρχονται αυτοδικαίως στον δήμο που το συνέστησε, ο οποίος υπεισέρχεται ως καθολικός διάδοχος σε όλα τα εμπράγματα και ενοχικά δικαιώματα και τις υποχρεώσεις αυτού. Οι εκκρεμείς δίκες συνεχίζονται αυτοδικαίως από τον δήμο ή κατά του δήμου χωρίς καμία ειδικότερη διατύπωση από μέρους του για τη συνέχιση και χωρίς να επέρχεται βίαιη διακοπή της δίκης.
β. Εντός ενός (1) μηνός από τη δημοσίευση της διαπιστωτικής πράξης της παρ. 1, με απόφαση δημάρχου συστήνεται Επιτροπή Καταγραφής και Απογραφής των πάσης φύσεως περιουσιακών στοιχείων που μεταβιβάζονται στον δήμο από το καταργούμενο νομικό πρόσωπο, που αποτελείται από τον Προϊστάμενο και ένα (1) στέλεχος των Οικονομικών Υπηρεσιών του δήμου, τον αντιδήμαρχο οικονομικών, ή άλλον αντιδήμαρχο, σε περίπτωση που δεν έχει οριστεί αντιδήμαρχος οικονομικών, έναν σύμβουλο της παράταξης της πλειοψηφίας και τον απερχόμενο Πρόεδρο του καταργούμενου νομικού προσώπου. Σε περίπτωση άρνησής του, η επιτροπή συστήνεται χωρίς τον Πρόεδρο του νομικού προσώπου και με την προσθήκη ενός επιπλέον συμβούλου της παράταξης της πλειοψηφίας. Για την υποβοήθηση του έργου της Επιτροπής δύναται να ανατίθεται η διεκπεραίωση συγκεκριμένων διαδικασιών και ενεργειών σε ορκωτούς λογιστές. Η Επιτροπή ολοκληρώνει το έργο της καταγραφής και απογραφής μέσα σε προθεσμία δύο (2) μηνών από τη σύστασή της. Η έκθεση καταγραφής και απογραφής εγκρίνεται από το δημοτικό συμβούλιο. Η απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, συνοδευόμενη από απόσπασμα της εγκεκριμένης έκθεσης που περιγράφει τα αποκτώμενα κατά κυριότητα από τον δήμο ακίνητα, καθώς και τα λοιπά εμπράγματα δικαιώματα επί ακινήτων, αποτελεί τον τίτλο για την καταχώρισή τους στο αρμόδιο κτηματολογικό γραφείο ή υποθηκοφυλακείο ατελώς.
γ. Ταμειακά υπόλοιπα και υπόλοιπα τραπεζικών λογαριασμών των καταργούμενων νομικών προσώπων μεταφέρονται με απόφαση της οικείας δημοτικής επιτροπής σε λογαριασμό του δήμου, αποτελούν έσοδά του και εγγράφονται ως αντίστοιχες πιστώσεις στον οικείο προϋπολογισμό.
4. Οι αρμοδιότητες των καταργούμενων νομικών προσώπων, η ανάληψη ή η συνέχιση τυχόν εκτελούμενων χρηματοδοτούμενων ή συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων ή έργων ή υπηρεσιών από εθνικούς ή ευρωπαϊκούς πόρους ή διεθνείς οργανισμούς συνεχίζουν να υλοποιούνται από τις υπηρεσίες του δήμου ή κατά την παρ. 6 του άρθρου 100 του ν. 3852/2010 (Α’ 87), υπό καθεστώς καθολικής διαδοχής ως προς τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που έχουν αναληφθεί. Στις υποχρεώσεις και στα δικαιώματα αυτά συμπεριλαμβάνονται και όσα απορρέουν από συμβάσεις έργου μέχρι τη λήξη τους. Οι συμβάσεις ορισμένου χρόνου του προσωπικού που απασχολείται στο πλαίσιο των προγραμμάτων αυτών, ανανεώνονται από τον καθολικό διάδοχο, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 38 του ν. 4765/2021 (Α’ 28).
5. Εντός έξι (6) μηνών από την κατάργηση των νομικών προσώπων, οι οικείοι δήμοι τροποποιούν τον οργανισμό εσωτερικής υπηρεσίας τους σύμφωνα με το άρθρο 10 του ν. 3584/2007 (Α’ 143). Η προβλεπόμενη γνώμη του υπηρεσιακού συμβουλίου της παρ. 2 του άρθρου 10 του ν. 3584/2007 παρέχεται εντός εικοσιπέντε (25) ημερών άλλως τεκμαίρεται ότι έχει παρασχεθεί.
6. Με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου:
α) δύναται να καθορίζεται ο κανονισμός λειτουργίας για την άσκηση των αρμοδιοτήτων των καταργούμενων ν.π.δ.δ. από τις υπηρεσίες των δήμων. Μέχρι την έκδοση των νέων κανονισμών, για την εύρυθμη άσκηση των ως άνω αρμοδιοτήτων εφαρμόζονται οι υφιστάμενοι κατά την 31η.12.2023 κανονισμοί λειτουργίας των ν.π.δ.δ. αυτών και
β) ορίζεται ότι ο δήμος εκπληρώνει τους σκοπούς του καταργούμενου ν.π.δ.δ. και εξυπηρετεί τις δραστηριότητες που ασκούσε βα) είτε με τις υφιστάμενες οργανικές μονάδες του δήμου ββ) είτε με τις οργανικές μονάδες των καταργούμενων ν.π.δ.δ., οι οποίες μέχρι την ψήφιση του νέου οργανισμού εσωτερικής υπηρεσίας υπάγονται απευθείας στον δήμαρχο ή σε αντιδήμαρχο που αυτός ορίζει.
7. Εξαιρούνται από την κατάργηση του παρόντος τα Δημοτικά Λιμενικά Ταμεία, ως νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου των Ο.Τ.Α. Α’ βαθμού, που ιδρύονται και λειτουργούν σύμφωνα με τα άρθρα 244 του ν. 3463/2006 και 28 του ν. 2738/1999 (Α’ 180).