του Θάνου Κατσώνη
Βρεθήκαμε στο κτίριο του ΠΑΟΔΗΛ για να ανακαλύψουμε τον «μίτο του πολιτισμού» στην Ηλιούπολη και μιλήσαμε γι’ αυτό με την προϊσταμένη του Πολιτιστικού Τμήματος του Πολιτιστικού και Αθλητικού Οργανισμού του Δήμου Ηλιούπολης, την κυρία Έρρικα Καρβέλα.
Μαζί με την ομάδα της, που αποτελείται από εξαιρετικά στελέχη, με αγάπη για τη δουλειά τους και επαγγελματική οργάνωση και εργασία που θα τη ζήλευαν ακριβοπληρωμένοι θεσμοί, τα τελευταία 25 χρόνια μεθοδικά οικοδομούν την πολιτιστική εικόνα του Δήμου μας, που έχει φθάσει πολύ ψηλά στο σχετικό πολιτιστικό χρηματιστήριο αξιών των Δήμων.
- Η Έρρικα είναι απόφοιτη της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ και του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής του ΕΚΠΑ.
- Κατέχει μεταπτυχιακό τίτλο στην «Πολιτιστική Διαχείριση» από το Τμήμα Επικοινωνίας Μέσων & Πολιτισμού της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών & Ψυχολογίας του Πάντειου Πανεπιστημίου.
- Εργάζεται από το 1999 στον Δήμο Ηλιούπολης και προΐσταται στο Τμήμα Πολιτισμού, σχεδιάζοντας και μεριμνώντας για την υλοποίηση των πολιτιστικών δράσεων και υπηρεσιών του Ν.Π.
- Επελέγη το 2012 ως μέλος του πανελλήνιου Δικτύου Πρωτοπόρων Υπαλλήλων, σε θέματα ηγετικών δεξιοτήτων και διαχείρισης αλλαγών, της Future Library (μη κερδοσκοπικής εταιρείας για την προώθηση της καινοτομίας, της δημιουργικότητας και των κοινωνικών δικτύων βιβλιοθηκών, με χρηματοδότηση του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος).
- Έχει παρακολουθήσει πλήθος πιστοποιημένων σεμιναρίων σε θέματα πολιτιστικής στρατηγικής και ηγεσίας.
Από την πρώτη στιγμή καταλαβαίνεις ότι πρόκειται για μια ισχυρή προσωπικότητα, μια γυναίκα παθιασμένη με τη δουλειά της, αυστηρή με τον εαυτό της και τους άλλους.
Η σοβαρότητά της, οι έντονες εκφράσεις του προσώπου της και το διεισδυτικό της βλέμμα, σε κάνουν αρχικά, άθελά σου, να παίρνεις αμυντική στάση.
Μετά όμως έρχεται το παιδικό της χαμόγελο και στην πορεία της συζήτησης συνειδητοποιείς ότι έχεις να κάνεις με μια προσωπικότητα, με βαθιά γνώση στα του Πολιτισμού, κοινωνική καλλιέργεια και πολύ, μα πολύ συναίσθημα.
Έτσι εξηγούνται όλα….
“IlioupoliPress”: Πότε και με ποια διαδικασία ξεκίνησες να εργάζεσαι στο Δήμο Ηλιούπολης;
Ξεκίνησα τον Ιανουάριο του 1999, μετά από την επιτυχή συμμετοχή μου στον πανελλήνιο γραπτό διαγωνισμό του ΑΣΕΠ. Ενδιαφερόμουν να εργαστώ στον τομέα του Πολιτισμού και είχε προκηρυχθεί μόνο μία σχετική θέση στο νομό Αττικής, στο τότε Νομικό Πρόσωπο «Πνευματικό Κέντρο-Δημοτική Βιβλιοθήκη Δήμου Ηλιούπολης».
Όταν πρωτοήρθα, απασχολούμασταν μόλις 3 άτομα σε μόνιμη βάση και τις εκδηλώσεις τις διοργάνωνε η Αντιδημαρχία Πολιτισμού ή η Δημοτική Επιχείρηση. Σταδιακά, σε συνεργασία με τις εκάστοτε διοικήσεις, το Ν.Π. ανέλαβε και εμπλούτισε τις καταστατικές αρμοδιότητές του, οργάνωσε και εκσυγχρόνισε τις υπηρεσίες του και αναδείχτηκε στον κεντρικό φορέα υλοποίησης της πολιτιστικής πολιτικής του Δήμου.
“IlioupoliPress”: Ποιος είναι ο στόχος του Τμήματος Πολιτισμού και ποιές οι βασικές δράσεις, εργαστήρια κλπ που έχουν καθιερωθεί στον ΠΑΟΔΗΛ;
Βασικός στόχος του Τμήματος είναι η απρόσκοπτη πρόσβαση όλων των πολιτών στα πολιτιστικά αγαθά. Με αυτή ως κύρια κατευθυντήρια γραμμή, διαρθρώνονται και λειτουργούν με τέτοιο τρόπο οι υπηρεσίες μας, ώστε να προσφέρουν ουσιαστικές διεξόδους μάθησης, ψυχαγωγίας, δημιουργικής απασχόλησης και επικοινωνίας, σε καθημερινή βάση.
Συγκεκριμένα, λειτουργούν:
- Δανειστική Βιβλιοθήκη και Media Lab, ως χώροι γνώσης αλλά και δημιουργικότητας, μέσα από πλήθος προγραμμάτων και δραστηριοτήτων για μικρούς και μεγάλους.
- Εργαστήρια Τέχνης, Ζωγραφικής, Αγιογραφίας, Φωτογραφίας, Θεάτρου, Εκμάθησης Μουσικών Οργάνων, Μουσικής Προπαιδείας, Χορωδιακά Σύνολα, Φιλαρμονική, Λαϊκά και Μοντέρνα Μουσικά Σύνολα, για όλες τις ηλικίες και με ενεργή συμμετοχή στα πολιτιστικά δρώμενα της Ηλιούπολης.
- Τους θερινούς μήνες, λειτουργεί ο Δημοτικός Κινηματογράφος «Μελίνα Μερκούρη» με επιλεγμένες ταινίες, που έχουν διακριθεί στα μεγάλα κινηματογραφικά φεστιβάλ.
- Επίσης, από τέλη Μαΐου έως αρχές Οκτωβρίου, το ανοιχτό Δημοτικό Θέατρο «Δ. Κιντής» φιλοξενεί τις πολιτιστικές εκδηλώσεις των σχολείων και των τοπικών συλλόγων αλλά και μουσικές και θεατρικές παραστάσεις, αγαπημένων καλλιτεχνών, με αποκορύφωμα το Φεστιβάλ Ηλιούπολης.
- Παράλληλα, καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς, διοργανώνουμε παραστάσεις, συναυλίες, εκθέσεις, αφιερώματα, εορταστικά προγράμματα, συναντήσεις, καινοτόμα εργαστήρια και σεμινάρια κ.ά., που έχουν ως στόχο να προαγάγουν την αισθητική, να ενισχύσουν την αυτοέκφραση, να καλλιεργήσουν την ενεργή συμμετοχή στα μεγάλα κοινωνικά ζητήματα (περιβαλλοντική κρίση, μεταναστευτικό κ.ά.) και να ενθαρρύνουν την επικοινωνία και την αλληλεγγύη.
“IlioupoliPress”: Οι αναγνώστες μας σίγουρα θα θέλουν να μας περιγράψεις τον κορυφαίο θεσμό του Πολιτισμού της Ηλιούπολης, το Φεστιβάλ Ηλιούπολης, τις βασικές αρχές επιλογών των έργων που παρουσιάζονται και ότι άλλο σχετικό.
Το Φεστιβάλ Ηλιούπολης αποτελεί τον κορυφαίο πολιτιστικό θεσμό της πόλης, που το κύρος του έχει ξεπεράσει τα σύνορα της και συγκεντρώνει θεατές από όλη την Αττική.
Μέλημά μας, είναι αφ’ ενός να δώσουμε βήμα σε καταξιωμένους αλλά και ανερχόμενους ταλαντούχους δημιουργούς και αφετέρου να προσφέρουμε την ευκαιρία στους πολίτες να απολαύσουν τις πιο αξιόλογες θεατρικές παραστάσεις του καλοκαιριού, κυρίως αρχαίου δράματος αλλά και σύγχρονου ρεπερτορίου, που διαφορετικά θα έπρεπε να πάνε στην Επίδαυρο ή το Ηρώδειο για να τις παρακολουθήσουν.
Παράλληλα, φιλοξενούμε, γνωστούς τραγουδιστές και μουσικά σχήματα, που εκπροσωπούν όλο το φάσμα της ελληνικής μουσικής σκηνής, από το έντεχνο έως το λαϊκό, από την jazz έως το rock και το hip-hop.
Επίσης, συχνά, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ διοργανώνουμε τιμητικά αφιερώματα σε σημαντικούς καλλιτέχνες.
Φέτος, το Φεστιβάλ Ηλιούπολης ακολούθησε το «1ο Φεστιβάλ Σύγχρονου Χορού», το οποίο ευελπιστούμε να καθιερωθεί ως πολιτιστικός θεσμός, που θα φιλοξενεί σεμινάρια και παραστάσεις δημιουργών από την Ελλάδα και το εξωτερικό, φέρνοντας τους σε επαφή με το ευρύ κοινό, καθώς πρόκειται για έναν καλλιτεχνικό τομέα που δεν έχει αποκτήσει ακόμα λαϊκή απήχηση στη χώρα μας.
Γενικά, οι Ηλιουπολίτες – και όχι μόνο – δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις πολιτιστικές δράσεις της πόλης μας.
Ενδεικτικά, υπολογίζουμε ότι πάνω από 60.000 άτομα συμμετείχαν στο φετινό καλοκαιρινό μας πρόγραμμα, στο θερινό Σινεμά «Μελίνα Μερκούρη», στο ανοιχτό Θέατρο «Δημ. Κιντής», στη Βιβλιοθήκη, στην Έκθεση Βιβλίου και στις Εκθέσεις των Εργαστηρίων Τέχνης.
“IlioupoliPress”: Θα θέλαμε να μας πεις την πιο αρνητική και την πιο θετική εμπειρία σου στα χρόνια που υπηρετείς τον πολιτισμό στην Ηλιούπολη
Γενικά, ο τομέας του Πολιτισμού είναι ένας προνομιακός τομέας – για εμένα προσωπικά ο πιο ενδιαφέρων και ωραίος τομέας στο Δημόσιο – καθώς συναντά τους ανθρώπους σε μία συνθήκη κατ’ αρχήν «φιλική», με διάθεση για ψυχαγωγία, χαλάρωση και επικοινωνία.
Ωστόσο, απορροφά, αντικατοπτρίζει και καλείται να ξορκίσει και όλες τις κοινωνικές αναταράξεις. Κατά συνέπεια, η οικονομική κρίση που έφεραν τα μνημόνια, το προσφυγικό κύμα και φυσικά η πανδημία του Covid-19, έφεραν πολλές «ανατροπές» στον προγραμματισμό μας και επηρέασαν τις ζωές και το θυμικό όλων μας, εργαζόμενων, καλλιτεχνών και κοινού.
Ειδικά η πανδημία και τα περιοριστικά μέτρα μας σημάδεψαν ως ανθρώπους και ως θεσμούς και μας έφεραν αντιμέτωπους με πρωτόγνωρες συνθήκες, που έμοιαζαν με «επιστημονική φαντασία». Η υποχρεωτική απόσταση από τους γύρω μας και ο φόβος που μας κατέκλυσε αποτέλεσαν ένα μεγάλο πλήγμα στην επικοινωνία μας με το κοινό.
Παρόλα αυτά, ακόμα και μια τόσο αρνητική συνθήκη, μπορεί να λειτουργήσει ως «πρόκληση» για να επινοήσεις νέους τρόπους επικοινωνίας με τους πολίτες κι έτσι ξεκινήσαμε να παραδίδουμε τα βιβλία που δανείζονταν τα μέλη της Βιβλιοθήκης κατ’ οίκον, ενώ άμεσα δημιουργήσαμε online πολιτιστικές υπηρεσίες (όπως ενδεικτικά διαδικτυακά εργαστήρια Τέχνης, εργαστήρια δημιουργικής απασχόλησης για παιδιά, αφηγήσεις παραμυθιών κ.ά.), που μας έμειναν ως παρακαταθήκη και ακόμα χρησιμοποιούμε, όποτε απαιτείται.
Οι θετικές εμπειρίες είναι πάρα πολλές, καθώς μόνο ικανοποίηση μπορούμε να νιώθουμε από τις ευχαριστίες και τα συγχαρητήρια που αποκομίζουμε τόσο από το κοινό όσο και από τους καλλιτέχνες και τους παραγωγούς, που συνεργαζόμαστε. Ξεχωρίζω, ωστόσο, τη συμμετοχή μου στο δίκτυο Πρωτοπόρων της Future Library, γιατί με έφερε σε επαφή με συναδέλφους από όλη την Ελλάδα αλλά και το εξωτερικό και κατέληξε στη διάκριση της Βιβλιοθήκης μας, που επιλέχθηκε από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος να είναι μία από τις 10 Βιβλιοθήκες της χώρας, που απέκτησαν ένα υπερσύγχρονο Media Lab, το οποίο φέρνει τους νέους αλλά και τους μεγαλύτερους σε επαφή με την τεχνολογία και τις δημιουργικές δυνατότητές της.
“IlioupoliPress”: Η συνεργασία με τους αιρετούς είναι μια δύσκολη εμπειρία γενικά. Θα ήθελες να μας μιλήσεις για τη συνεργασία σου διαχρονικά με τους δημάρχους και τους προέδρους του ΠΑΟΔΗΛ, παλιότερα και τώρα;
Γενικά, η συνεργασία μας δεν υπήρξε ποτέ ιδιαίτερα προβληματική, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν εμφανίζονται και «σύννεφα» κάποιες φορές.
Αποτελούν, άλλωστε, σταθερό πεδίο αντιπαραθέσεων θέματα, όπως η έλλειψη του απαραίτητου μόνιμου κι εξειδικευμένου προσωπικού και ο χαμηλός προϋπολογισμός που πάγια διατίθεται για τον Πολιτισμό και τις υποδομές του.
Συνολικά αποτιμώντας, όμως, την πορεία μας, όταν η Διοίκηση, απαρτίζεται από ανθρώπους που γνωρίζουν το αντικείμενο του Πολιτισμού και τις δυσκολίες της Δημόσιας Διοίκησης, το όραμα καθίσταται κοινό και το Τμήμα έχει τη δυνατότητα να εξελιχθεί και να καινοτομήσει.
Επίσης, κάθε μακροχρόνια συνεργασία, όπως αυτή που έχουμε, πλέον, με τον Πρόεδρο, τον κ. Θέμη Γιαννόπουλο καθώς και με τον ίδιο τον Δήμαρχο, τον κ. Γιώργο Χατζηδάκη, συμβάλει – θεωρώ – θετικά στην αποτελεσματικότητά μας καθώς δημιουργείται σταδιακά ένας κοινός κώδικας επικοινωνίας κι ένα καθεστώς εμπιστοσύνης, που επιταχύνουν τις διαδικασίες. Γενικά, οι συχνές εναλλαγές προσώπων, ακόμα κι όταν είναι θετικές, προϋποθέτουν ένα ικανό χρονικό διάστημα προσαρμογής.
Σε κάθε περίπτωση, είναι ένας τομέας που δεν έχει «όριο» ή «τέλος» αλλά είναι ένα διαρκές «work in progress», που απαιτεί συνεχή ενημέρωση και επαναπροσδιορισμό των στόχων του, τόσο από τη Διοίκηση όσο και από τους εργαζόμενους, ανάλογα με τις σύγχρονες καλλιτεχνικές τάσεις αλλά και τα μεγάλα κοινωνικά ζητήματα που απασχολούν την εποχή μας.
“IlioupoliPress”: Κλείνοντας τη συζήτησή μας, θα θέλαμε να μας πεις για την ομάδα των συνεργατών σας, που έχουν συμβάλλει στην επιτυχία της δουλειάς σας στον ΠΑΟΔΗΛ.
Πρέπει να τονίσω ότι ο τομέας του Πολιτισμού, ως τομέας εντάσεως γνώσης, δεν ευδοκιμεί σε γραφειοκρατικά και άκρως ιεραρχικά περιβάλλοντα, αλλά προϋποθέτει σχέσεις ισοτιμίας και αλληλοσεβασμού, ώστε να ενθαρρύνονται η δημιουργικότητα και η ανάληψη πρωτοβουλιών.
Σε αυτό το πλαίσιο, δεν θα μπορούσα να μην αναφερθώ – αλφαβητικά – στους συναδέλφους που απασχολούνται στο Τμήμα Πολιτισμού: στην Αδαμαντία Γιαννοπούλου, τη Γιούλη Γκικοπούλου, τη Βίρνα Ζιώγα, τη Μαρία Καραγκούνη, τον Νίκο Καραχάλιο, τη Βαρβάρα Κουτίβα, το Δημήτρη Μπαρμπαγιώργη, τη Γεωργία Μπελαλή, το Στάθη Νικολακόπουλο και τη Θεανώ Χριστοπούλου, που χάρη στις γνώσεις τους, την ομαδικότητα, την εργατικότητα και την προσαρμοστικότητα που τους διακρίνει -απαραίτητα προσόντα για ένα αντικείμενο τόσο απαιτητικό και διαδραστικό -, καταφέρνουμε – όπως φαίνεται από την ανταπόκριση του κόσμου – να έχουμε ένα αξιόλογο πολιτιστικό πρόγραμμα στην Ηλιούπολη.
Πολύτιμη δε, είναι και η συμβολή όλων των συμβασιούχων καλλιτεχνών και άλλων απασχολούμενων ειδικοτήτων με προγράμματα του ΟΑΕΔ, που αν και εργάζονται για περιορισμένο χρονικό διάστημα στον φορέα μας, προσθέτουν το δικό τους προσωπικό στίγμα στο συνολικό θετικό αποτέλεσμα.
“IlioupoliPress”: Σας ευχαριστούμε για την πολύ ωραία συζήτησή μας και ευχόμαστε καλή επιτυχία στους στόχους και τα σχέδιά σας!
Αποχαιρετήσαμε την Έρρικα και τον ΠΑΟΔΗΛ, εντυπωσιασμένοι από όλα και ιδιαίτερα την απόλυτη φροντίδα – υλική και πνευματική – που αποπνέουν όλοι οι χώροι του κτιρίου και με την βεβαιότητα που προκύπτει από αυτά που είδαμε και ακούσαμε, ότι ο πήχης του πολιτισμού ανέβηκε πολύ ψηλά, χάρη στη δουλειά όλων αυτών των ανθρώπων, ελπίζοντας ότι θα ενισχυθεί ακόμη περισσότερο από την δημοτική αρχή, για ένα ακόμα καλύτερο μέλλον στον πολιτισμό του Δήμου Ηλιούπολης.