Της Χριστίνας Φίλιππα
Συνηθίζουμε στη ζωή να χρησιμοποιούμε τη ρήση «ουδέν κακόν αμιγές καλού» θέλοντας να πούμε ότι δεν υπάρχει κακό που να μη γεννάει και κάτι καλό.
Μήπως όμως κάποιες άλλες φορές ισχύει και το αντίστροφο; Μήπως στην περίπτωση της λίμνης Κάρλα ισχύει το «ουδέν καλόν αμιγές κακού» για να υποδείξει ότι σε κάθε πράγμα που φαίνεται ότι γεννάει κάτι καλό, βρίσκεται και κάτι αρνητικό;
Δεν ξέρω πόσο είναι γνωστό, στις νεότερες γενιές τουλάχιστον, ότι η λίμνη Κάρλα, όσο υφίστατο ως λίμνη, έθρεψε με τα «καρλόψαρά» της (όπως τα έλεγαν οι ντόπιοι) πάρα πολύ κόσμο.
Στην κατοχή μάλιστα σώθηκε κόσμος από το ψάρι της.
Γράφει η εφημ. Θεσσαλία στις 11.1.1923:
«Εδώ και μερικές μέρες τα ψάρια της λίμνης Κάρλας που πωλούντο εν αφθονία στην αγορά, εξαφανίστηκαν.
Η εξαφάνιση οφείλεται απολύτως στην εξαγωγή που γίνεται σε άλλα μέρη και έτσι ο «κοσμάκης» στερείται της μοναδικής οικονομικής τροφής του.
Ο Σπυρίδης (άλλοτε Υπουργός Εθνικής Οικονομίας) έλυσε την ενοικίαση της λίμνης, εκπληρών τότε τοπική ανάγκη και άφησε την εκμετάλλευση της στο Δημόσιο, αποκλειστικώς και μόνο ώστε να εξασφαλίσει την τροφήν στην Περιφέρειά μας.
Ετσι οι αλιείς υποχρεώθηκαν να δίδουν τα εξαγόμενα ψάρια σε μικροεμπόρους ψαριών της Περιφέρειας τα οποία να καταναλώνουν για τις ανάγκες του κοινού.
Δυστυχώς όμως εσχάτως, οι διάφοροι εκμεταλλευτές τα φυγαδεύουν σε άλλα μέρη ήτοι Θεσσαλονίκη και Λιβαδειά ακόμα, που βρίσκουν μεγαλύτερες τιμές.
Υψώνουμε την φωνή γιαυτή την εκμετάλλευση και συνιστούμε στις Αρχές μας να απαγορεύσουν απολύτως την εξαγωγή δι άλλα μέρη, έτσι ώστε να μη στερηθεί ο πτωχόκοσμος, όστις υποφέρει λόγω της ακρίβειας του κρέατος, και της μόνης του τοιαύτης σχετικώς φθηνής τροφής».
Το 1931 έγινε αναπλειστηριασμός ενοικιάσεως της λίμνης για την περίοδο 1932-1937 και για τη συμμετοχή στη Δημοπρασία απαιτείτο προσωρινή εγγύηση 300.000 δρχ. ή εγγυητική επιστολή αναγνωρισμένης Τράπεζας.
Είναι γνωστό ότι το 1962 η λίμνη αυτή αποστραγγίστηκε για να αυξηθούν οι καλλιεργήσιμες γαίες και εξασφαλίστηκαν περίπου 80.000 στρέμματα.
Η αποστράγγιση κράτησε ενάμιση χρόνο. Με την αποξήρανση, όπως διαπιστώθηκε, η καταστροφή που προκλήθηκε ήταν μεγάλη και είχε επιπτώσεις κοινωνικές και περιβαλλοντικές.
Σύμφωνα με το Φορέα Διαχείρισης «Κάρλας-Μαυροβουνίου-Κεφαλόβρυσου-Βελεστίνου-Δέλτα Πηνειού», τα χωράφια που προήλθαν από την αποξήρανση δεν απέδωσαν το αναμενόμενο διότι πλημμύριζαν με την πρώτη βροχή. Τα άλατα που είχαν συσσωρευτεί στο έδαφος δεν ευνοούσαν τους καλλιεργητές και ποτέ δεν έγινε διανομή της αγροτικής γης σε ακτήμονες καλλιεργητές οι οποίοι εκμίσθωναν εκτάσεις κάθε χρόνο με ανάλογο τίμημα.
Επίσης υπήρξε ραγδαία πτώση υπόγειας υδροφορίας, επιπτώσεις χλωρίδας-πανίδας.
Καταστροφή γεωτρήσεων και ξήρανση πηγών.
Αλλαγές στο μικροκλίμα της περιοχής.
Αδυναμία υδροδότησης πόλεων και οικισμών.
Ρύπανση στο κλειστό Παγασητικό Κόλπο και εμφάνιση φυτοπλαγκτόν.
Εμφάνιση ρηγμάτων μεγάλου βάθους και καταστροφή κτισμάτων.
Οι εξαίσιες φωτογραφίες (1953) είναι του εξαίρετου, αείμνηστου Λαρισσαίου φωτογράφου Τάκη Τλούπα (1920-2003).
Στην 3η φωτογραφία είναι ο ίδιος που ατενίζει την αποξηραμένη πλέον λίμνη.
